بکزرد چون باد و كويد مرحبا نبود از مالش کسی را فایده کم رسد با کس زخوانش مایده حاجت خود را مجو از زشت روي انکي دارد روي خوب ازوي بجوي "Tria figna avarum distinguunt, Quæ nunc tibi exponam; ea verò, amice, memoriâ tene. "Primò, mendicantes timet, "Et fame attritus totus tremit ; "Cùm in viâ fodali cuipiam & amico it obviam, "Præterit venti fimilis, &, Salve, ait. "Nulla eft cuiquam à menfâ ejus utilitas ; "Non à menfâ ejus ad quenquam mittitur cibus. 66 Negotium tuum à viro deformem vultum habente ne petas, "Si quis vultum habeat hilarem, ab illo pete." Perfpiciet lector libellum hunc Perficum aureolo Theophrafti wegì XagaxTngwv opufculo effe perfimilem. Alia est ratio docendi per Fabulas, quas Græci Aves vocabant, vel Múles; cujufmodi eft illa Archilochi, † Ἐρέω τιν' ὑμῖν αἶνον, ὦ Κηρυκίδη, Αχνυμένη σκυτάλη, Πίθηκος ᾔει θηρίων ἀποκριθες Μἕνα ἀν' ἐσχατιήν. Τῷ δ ̓ ἄραγ ̓ ἀλώπηξ κερδαλῆ συνήντετω reliqua interciderunt. Pulcherrimam fabellam Perficam de Modeftia laudibus citat ‡ Chardi + Vide Ammonium Περὶ διαφόρων λέξεων. ‡ Vide Chardin. Itin. Pers. vol. iii. p. 189, 4to. Amft. nus, nus, quam exercitationis gratiâ Arabicè converti, eo genere dicendi ufus quod & vocatur : ذكر بعض الحكماء وذو الفضل من النبلاء ان كانت قطرة ماء سقطت من الغمام المدرار الي لج البحر الزخار ولما رأت اذا اصطدمت في الدردور الهياج حيرت وضعضعت حتي الامواج اطالت ثم حسرت وقالت يا لي من يوم تمطرير صرت فيه اقل من القطمير ولو كنت بالامس في المزن الهامع نضيرا فاني اليوم لم اكن شياً مذكوراً وبينها هي مستحيرة واذا بها مستنيرة فقد كساها الرحمن ثوباً من شرف وحطها الي صدف فصارت لولوة يتيمة وهي الي الان علي تاج السلطان كريمة وهذا من صميم الوصايا والزبد فاعتبر منه يا ايها الحبيب واجتهد = "Dixit quidam ex fapientibus & doctis viris, Guttulam aquæ è nubibus "pluviofis in maris æftuantis gurgites cecidiffe: cùm autem fluctûs "vidiffet in vafto vortice furentes, attonita hæfit, & aliquantulum præ pudore tacuit, tum flebiliter fufpirans, "Hei mihi, inquit; O diem “infaustum; in quo facta fum dactyli cuticulâ abjectior: & quan"C quam heri inter nubes emicui, hodiè ad nihilum me redactam sen❝tio." Dum hæc verecundans effudit, facta eft fubitò fplendidiffima; nam divinum numen, modeftiam illius laudans, veste nobilitatis eam "velavit, & in concham depofuit, ubi in margaritam pretiofiffimam “ verfa eft, & nunc in regis corona fplendet. Hac autem fabula præceptorum flos eft & medulla; hinc tibi exemplum fume, O amice, & ut quàm verecundiffimus fias, elabora." Scripferam priùs hoc de poefi morali caput, quàm fcirem unde fabulam hanc, quæ ab Addifono noftro etiam citatur, fumfiffet Chardinus; fed legi eam nuperrimè in Sadii opere perfectiffimo, quod Buftan feu Hortus infcribitur, & a Sadio ipfo, poetâ, fi quis alius, ingeniofo, inventam puto: ipfius itaque versûs elegantes citabo, cum meâ, qualifcunque fit, verfione: یکی يكي قطره باران از ابري چکید خجل شد چو پهناي دريا بديد که جاي که دریاست من کیستم کر او هست حقا که من نیستم چو خود را بچشم حقارت بدید صدف در کنارش بجان پرورید سپهرش بجاي رسانید کار که شد لولو نامور شاهوار بلندي از آن یافت کو پست شد در نيستي کوفت تا هست شد hoc eft, fi verbum ferè de verbo reddatur ; "Gutta pluviæ à nube cecidit ; "Pudore affecta eft, cùm æquor maris videret. Quis locus? inquit, quid æquor? quidnam ego fum? “ Si illud exiftat, certum eft me non exiftere. "Dum feipfam oculo contemptûs intuebatur, "Elationem ex eo invenit, quòd humilis fuerat, FABULA. Rigante molles imbre campos Perfidis, Quò me repentè, ah! quò redactam sentio ?" Illam recepit gemmeo concha in finu; CAPUT XV. النسيب SIVE De Poefi Amatoriâ. NECESSE eft omninò jucundiffima poefis fit ea, cujus materia fuaviffimus fit animi motus, & omnium mortalium communis, Amor: quo, fi ex pulchritudinis fpecie & admiratione oritur, nihil jucundius; fi ex benignâ voluntate purâque amicitiâ, nihil aut utilius aut honeftius: nam de Platonicis non loquor, qui amorem ex divinæ perfectionis, in superiore vitâ spectatæ, recordatione oriri autumabant. Ac neminem extitiffe opinor, quem pulchritudinis fplendor non permoverit & accenderit; nec ulla unquam fuit gens tam fera, quin poematis genus habuerit ad amoris affectûs exponendos idoneum: ipfi Peruviani cantilenas habent non amatorias folùm, fed etiam dulciffimas, fi Garcilaffo, fcriptori graviffimo, & patriæ fuæ confuetudinum peritiffimo, fides habenda fit. Pervulgata Pervulgata funt carmina Lapponica, quæ citat Schefferus, eaque plena tenerrimi affectûs. Proditum eft etiam memoriæ, † Odinum illum, non heroa folùm, fed (ut veteres Dani putabant) Divum, verfûs quofdam amatorios fcripfiffe, eofque cum Amri'lkeifi Moallaka valdè congru entes. Sed abfurdè faciam, fi de omnibus Europæ gentibus, quæ hoc poefeos genus coluerunt, differere velim ; nam Italorum, qui in hoc genere regnant, & aliorum, poefis eft notiffima: atqui à propofito non erit alienum, pauca Graca poefeos exempla, eaque minus vulgata, proferre. Memoriæ proditum eft Alcmana Sardianum amatoriæ poefeos principem fuiffe ac ducem, & hos verfus contexuiffe, † Ερως μὲ δ ̓ αὖτε Κύπριδᾳ ἕκατι Γλυκὺς κατείβων καρδίαν ἰαίνει. quibus nihil effe poteft elegantius. Ac non mirum eft Ciceronem dixiffe Rheginum Ibycum maximè omnium amore flagraffe, cùm ita elatè & magnificè de fe loquatur: Ηρι μὲν αἵ τε Κυδώνιαι μαλίδες ̓Αρδόμεναι ἱοᾶν ἐκ ποταμῶν, ἵνα παρθένων Κῆπς ἀκήρατος, αἵ τ ̓ οἰνανθίδες Αὐξόμεναι σκιεροῖσιν ὑπ ̓ ἔρνεσι Οἰναρέοις θαλέθεσιν. Ἐμοὶ δ ̓ ἔρως Οὐδεμίαν κατάκοιτος ὥραν τε Ὑπὸ ςεροπᾶς φλέγων Θρηϊκίες Βορέας αΐσσων Παρὰ Κύπριδα αζαλέαις μανίαις Ἐρεμνὸς ἐθάμβησε, κραταιὸς Παιδόθεν φυλάσσει ἐμὰς φρένας. + Vide libellum Haavamaal à Refenio editum. Hafniæ 1665. † Vide Athenæum lib. xiii. |