CAPUT IV.

الغزل

SIVE

De Carmine Perfico.

ALTERA poematis species quâ utuntur Asiatici, & ex iis præcipuè Perfæ, Jl feu carmen amatorium, vocatur. Hujus autem carminis leges infigniores funt, ut fit breve, ut varium, ut venuftum: breve, nam pluribus quàm feptendecim diftichis conftare nequit, & feptem tantùm aut octo plerumque complectitur; varium, utpote cujus finguli verfûs fingulos habeant fenfûs, qui vix ullo inter fe nexu cohæreant; venuftum, quia imaginibus lætis ac floridis abundat, quas pœnè neceffariò fubfequitur verborum pulchritudo ac nitor. Duo porrò primi uniufcujufque Odæ verficuli fimiliter definant oportet, idemque fonus per totum carmen in verficulorum parium fine continuatur. In ultimo autem verfu, vel faltem in eo qui ultimum præcedit, poeta nomen fuum artificiosè & jucundè intexit. Quæ res ut clariores red

الغزل

dantur, fubjiciam carmen venuftiffimum, à poeta admirabili Hafez fcriptum, quem in hoc opere fæpiffimè laudabo;

دوستان وقت کل آن به که بعشرت کوسیم سخن پیر مغانست بجان نپوشیم

“Amici, rofarum tempore, melius est hila"ritati curam impendere;

"Vox eft fenis tabernarii animæ noftræ ; 66 ne cunctemur."

نیست در کس کرم ووقت طرب میگذرد چاره آنست که سجاده بهي بفروشیم

"Nemini eft mæftitia; at lætitiæ tempus "avolat;

"Illud nobis erit auxilium, ut * facrum ftragulum vino permutemus.'

66

ارغنون ساز فلک رهزن اهل هنرست چون ازین غصه ننالیم وچرا نخروشیم

"Lyram apta: fortuna proborum hominum predatrix eft;

66

Siquidem ob illum dolorem non queramur, "cur non clamorem excitemus?"

كل بجوش آمد واز مي نزديهش آبي لاجرم ز آتش حرمان وهوس درجوشیم

"Rofa cum ftrepitu venit: annon è vino 66 aquam illidemus?

Præcipuè cum igne amoris & defiderii tu"multuemur."

حافظ این حال عجب با که توان گفت که ما بلبلانیم که در موسم گل خاموشیم

"O Hafez, mirum effet fi quis poffet dicere, "Nos luscinias effe, & tempore rofarum filere."

Hæc verti, ut multa ejufdem poetæ; exemplum fecutus amiciffimi & nobiliffimi viri Caroli Revizkii, qui femper eft à me honorificè nominandus*:

Jam rofa purpureum caput explicat. Adfit, amici,
Suavis voluptatum cohors:

Sic monûere fenes.

* Vide Specimen Poefeos Perfica Vindobonæ editum. VOL. IV.

G

Nunc læti fumus: at citiùs læta avolat ætas.
Quin facra permutem mero
Stragula nectareo?

Dulcè gemit zephyrus. Ridentem mitte puellam,
Quam molli in amplexu tenens
Pocula læta bibam.

Tange chelyn. Sævit fortuna; at mitte querelas.
Cur non canoros barbiti

Elicimus modulos?

En florum regina nitet rofa. Fundite vini,
Quod Amoris extinguat facem,

Nectareos latices.

Suavè loquens Philomela vocor: Qui fiat ut umbrâ
Tectus rofarum nexili
(Veris avis) taceam?

Hæc Ode longâ explicatione non eget. Pauca tamen hic breviter notanda funt, ad ultimi verfûs fuavitatem intelligendam, quæ * aliàs fufius exponam. Primùm poetæ Afiatici feipfos cum lufciniis fæpiffimè comparant; quæ res à poefi Græcâ haud multum abhorret: fic enim, fi memini, Anacreon:

Ορνις γενεσθαι βέλομαι
Λιγυμύθος ἀηδων.

̓Αναπετομαι δη προς Ολυμπον

Πτέρυγεας, κεφαις. πέτομαι δ' ὁδὸν
Αλλοτ' ἐπ ̓ αλλαν μελεων.

Deinde, refpicit poeta fabulam illam jucundissi

* Vide Caput De Imaginibus Poeticis.

mam, & in Afia pervagatam, de lufcinia & rofæ amoribus, de quâ in capite de Imaginibus uberius differam. Dicit itaque, fierine poteft. quin, cùm rofa, floris dilectiffimi, pulchritudinem intuear, lætitiâ me efferam, & in dulcem modulationem erumpam? Quæ imago quàm hilaris eft, quàm vivida! & ut clariùs oftendam, quantum jucunditatis poefi Perficæ afferant ab hac fabellâ depromptæ imagines; aliud ejufdem poetæ car-. men exponam, breve illud quidem, fed, ut ait poeta, Χαριτων αυτον Γλυκών.

& quod pulcherrimum Gazela erit exemplum.

ساتی بیار باده که آمد زمان کل تا بشکنیم توبه دگر در میان کل

"Puer, affer vinum: venit enim tempus ro"farum;

"Ut pietatis vota iterum inter rofas viole66 mus."

كوري خوار نعره زنان در چهن رویم چون بلبلان نزول کنیم آشیان کل

"Hilares, ftrepentes, in hortum eamus,

Tanquam lufciniæ in rofeum nidum de"fcendamus."

در صحن بوستان قدح باده نوش کن کایات خوشدلي همه آمد بشان کل