PARS QUINTA: CAPUT XIX. De variis Arabum, Perfarum, ac Turcarum Poetis, ID quod de poetis, qui Augimo à Græcis vocan tur, dixit Cicero, veriùs in Afiaticos transferri poteft: "Si mihi vitæ fpatium duplicetur in "iis tantummodò percurrendis, non effe suffec"turum." Hoc veriffimum effe fentiet is, qui viderit apud Herbelotum propè triginta auctorum nomina, qui de poetarum Arabicorum vitis & carminibus fcripferunt; inter quos recenfentur princeps illuftris Ebn Al Motezz Al Abaffi, & Almanfur, rex Hamæ, cujus opus decem volumina complecti dicitur; & fcriptor illuftris Omadeddin Al Isfahani, qui hiftoriam Saladini elatiffimo dicendi genere compofuit, librumque abfolutiffimum de poetis Arabicis contexuit, Kherida feu margarita, infcriptum. His Frag. apud Senecam in Epift. addi poffunt Ebn Khacán, qui copiosè de Arabum poetis fcripfit, dicendi genere ufus politiffimo, & cujus opus vocatur, قلايد العقيان في محاسن الاعيان Monilia aurea de excellentium poetarum fuavitatibus: & Thaalebi, cujus liber & Yatima quidquid venufti, quidquid elegantis, quidquid politi, quidquid etiam elati habeat poefis Arabica, complectitur: volumina continet quatuor, capita autem quadraginta; in quibus copiofiffimè differit de vitis & operibus poetarum illustriorum, qui in Syria, Egypto, Mefopotamiâ, Chaldæâ, Perfide, Arabiâ, Tartariâ, & regionibus Transoxanis floruerunt, Pulchrè hunc librum laudabat poeta imprimis elegans Ebn Kelâkes, ابیات اشعار اليتيمة ابکار افکار قديمة * ماتوا نعيشت بعدهم فلذلك سميت اليتيمة * "Versus horum carminum in Yatimâ Etenim voce & cùm pupillus, tum etiam unio fignificatur. Nec minus jucundum opus eft! cula feu vini dulcedo; auctore Shehabeddin El Nawági. Eft hic liber Athenæi Δειπνοσοφιςαις fimillimus, fed meâ quidem fententiâ jucundior, ornatior, copiofior. Viginti quinque partes complectitur, de vino, de floribus, de amore, de pulchritudine, de amœnitatibus Ægyptiis: quæ omnia variis ac venuftiffimis carminibus cùm veterum tum recentiorum Arabum defcribuntur. Scripfit aliud opus, quod infcribitur -five Prata binnulorum, & carmi مراتع الغزلان Librum na complectitur amatoria è variis poetis libata. Idemque contexuit duo alia volumina, plena carminum venuftiorum. De Anthologiis Hudeilitarum, Bokhteri, & Abi Temam, utpote notiffimis, nihil neceffe eft hoc loco dicere. Sefwat, quem cum Hamafa comparat Herbelotus, nec ullibi citatum legi, nec in ullâ bibliothecâ vidi. Multa prætereà de Arabum poetis continet opus permagnum Hagi Khalfeh seu Catib Chelebi, quod il appellatur, & in quo de Afiaticorum libris omnibus præclarè tractatum eft; & liber admirabi five, De Ara نهايات العرب وفنون الادب lis bum eruditione, cujus auctor fuit Shehábo’ddin Al Noweiri. Horum operum alia Parifiis, alia Leydæ, àlia Oxonii, alia in reliquis Europe bibliothecis fervantur. Porrò fcriptoris politiffimi Ebni Khalican opus hiftoricum non magis verborum elegantiâ & ubertate commendatur, quàm illuftriorum poetarum verfibus, quibus confpergitur. Ac nefcio an hic omnibus vitarum fcriptoribus fit anteponendus, Eft certè copiofior Nepote, elegantior Plutarcho, Laertio jucundior: & dignus est profectò liber, qui in omnes Europæ linguas converfus prodeat. Atqui Arabicorum poetarum infinitam multitudinem abundè probant duo illa opera, quorum unum ab Hegiazio, alterum à Safadio eft compofitum, & quorum hoc triginta volumina, illud quinquaginta comple&itur. Permulti funt de poetis Perficis libri uberrimi, fed omnibus præftare videtur opus Doulet Shab Samarcandi, quod fæpiffimè citat Herbelotus. Quàm feliciter autem Turca poeticam coluerint, intelligi poteft cùm ex Lutufii & reliquorum libris, tum ex opere illo ampliffimo infcripto, quod novem poetarum Turcarum carmina complectitur, atque aliorum DXL continet flores diligentiffimè & magno cum judicio delibatos. Inter antiquos Arabum poetas celebriores -a نابغة ,Dhul Remma ذو الرمة ,fuerunt Mohalhal, Motalammes, Ferazdak, aliique, & in primis auctores feptem Idylliorum, quæ Moallakat vocitantur: ac de his quidem aliàs dictum eft; illo bega, rum autem carminibus, quæ mihi videre contigit, vix quidquam fingi poteft delicatius, venustius, exquifitius? Inter recentiores imprimis elegans eft Abu'l Caffem, cujus liber vocatur -Auri particule; neque imme شذور الذهب ritò: nihil enim eo aut jucundius effe poteft, aut politius. Defcriptionibus abundat lepidis & venuftis, & dignus eft fanè de quo dicatur, id quod de fluvio Teleboa fcripfit Xenophon, Μεγας μεν Β', καλος δε. Quàm eleganter hortum defcribit: نهن روضة غناء زخرف وشها ومن جدول تسعي بها سعي اسود ومن اقحوان كالثغور مؤثر تر ومن زهر مثل عبقري ومسجد "Hortus autem fuit variis ornamentis diftin&tus, "In quo tanquam ferpentes currebant rivi, "Et flores parthenii ficut nitidi puellarum dentes, "Aliique flores fplendebant tanquam pictæ veftes & aurum." & imbrem: اذا افتر من جون الغايم بارقه بكي الودق من خبت الاناعم وادته بدمع كان الربح ينثر لؤلؤا خد روض سندسي حدايقه علي |