PARS QUINTA: CAPUT XIX. De variis Arabum, Perfarum, ac Turcarum Poetis. ID quod de poetis, qui Augix à Græcis vocan tur, dixit * Cicero, veriùs in Afiaticos transferri poteft: "Si mihi vitæ fpatium duplicetur in "iis tantummodò percurrendis, non effe fuffec"turum." Hoc veriffimum effe fentiet is, qui viderit apud Herbelotum propè triginta auctorum nomina, qui de poetarum Arabicorum vitis & carminibus fcripferunt; inter quos recenfentur princeps illuftris Ebn Al Motezz Al Abassi, & Almanfur, rex Hamæ, cujus opus decem volumina complecti dicitur; & fcriptor illuftris Omadeddin Al Isfahani, qui historiam Saladini elatiffimo dicendi genere compofuit, librumque abfolutiffimum de poetis Arabicis contexuit, Kherida feu margarita, infcriptum. His * Frag. apud Senecam in Epift. addi poffunt Ebn Khacán, qui copiosè de Arabum poetis fcripfit, dicendi genere ufus politiffimo, & cujus opus vocatur, تلايد العقيان في محاسن الاعيان Monilia aurea de excellentium poetarum fuavitatibus: & Thaalebi, cujus liber & Yatima quidquid venufti, quidquid elegantis, quidquid politi, quidquid etiam elati habeat poefis Arabica, complectitur: volumina continet quatuor, capita autem quadraginta; in quibus copiofiffimè differit de vitis & operibus poetarum illuftriorum, qui in Syriâ, Ægypto, Mefopotamiâ, Chaldæâ, Perfide, Arabiâ, Tartariâ, & regionibus Tranfoxanis floruerunt, Pulchrè hunc librum laudabat poeta imprimis elegans Ebn Kelâkes, ابیات اشعار اليتيمة ابکار افکار قديمة ماتوا نعيشت بعدهم فلذلك سميت اليتيمة * "Versûs horum carminum in Yatimâ "Virgines erant, cogitationes antiquæ: "Mortui funt poetæ, & vivunt poft eos carmina, Etenim voce & cùm pupillus, tum etiam unio fignificatur. Nec minus jucundum opus eft Cula feu vini dulcedo; auctore Shehábeddin El Nawgi. Et hic liber Athenæi Δειπνοσοφισαις fimillimus, fed meâ quidem fententiâ jucundior, ornatior, copiofior. Viginti quinque partes complectitur, de vino, de floribus, de amore, de pulchritudine, de amoenitatibus Ægyptiis: quæ omnia variis ac venuftiffimis carminibus cùm veterum tum recentiorum Arabum defcribunScripfit aliud opus, quod infcribitur tur. -five Prata binnulorum, & carmi مراتع الغزلان na complectitur amatoria è variis poetis libata. Idemque contexuit duo alia volumina, plena carminum venuftiorum. De Anthologiis Hudeilitarum, Bokhteri, & Abi Temam, utpote notiffimis, nihil neceffe eft hoc loco dicere. Librum Sefwat, quem cum Hamasa comparat Herbelotus, nec ullibi citatum legi, nec in ullâ bibliothecâ vidi. Multa prætereà de Arabum poetis continet opus permagnum Hagi Khalfeh seu Catib Chelebi, quod illiŵr appellatur, & in quo de Afiaticorum libris omnibus præclarè tractatum eft; & liber admirabi five De Ara نهايات العرب وفنون الادب lis bum eruditione, cujus auctor fuit Shehábo'ddin Al Noweiri. Horum operum alia Parifiis, alia Leydæ, alia Oxonii, alia in reliquis Europa bibliothecis fervantur. Porrò fcriptoris politiffimi Ebni Khalican opus hiftoricum non magis verborum elegantiâ & ubertate commendatur, quàm illuftriorum poetarum verfibus, quibus confpergitur. Ac nefcio an hic omnibus vitarum fcriptoribus fit anteponendus, Eft certè copiofior Nepote, elegantior Plutarcho, Laertio jucundior: & dignus eft profectò liber, qui in omnes Europæ linguas converfus prodeat. Atqui Arabicorum poetarum infinitam multitudinem abundè probant duo illa opera, quorum unum ab Hegiazio, alterum à Safadio eft compofitum, & quorum hoc triginta volumina, illud quinquaginta complectitur. Permulti funt de poetis Perficis libri uberrimi, fed omnibus præftare videtur opus شاه Doulet Shab Samarcandi, quod fæpiffimè citat Herbelotus. Quàm feliciter autem Turca poeticam coluerint, intelligi poteft cùm ex Lutufii & reliquorum libris, tum ex opere illo ampliffimo infcripto, quod novem poetarum Turcarum carmina complectitur, atque aliorum DXL continet flores diligentiffimè & magno cum judicio delibatos. Inter antiquos Arabum poetas celebriores fuerunt, & Dhu'l Remma, ä¿ş↳ NaMohalbhal, bega, Motalammes, Ferazdak, aliique, & in primis auc tores feptem Idylliorum, quæ Moallakat vocitantur: ac de his quidem aliàs dictum eft; illo rum autem carminibus, quæ mihi videre contigit, vix quidquam fingi poteft delicatius, venuftius, exquifitius? Inter recentiores imprimis elegans eft Abu'l Caffem, cujus liber vocatur -Auri particule; neque imme شذور الذهب ritò: nihil enim eo aut jucundius effe poteft, aut politius. Defcriptionibus abundat lepidis & venuftis, & dignus eft fanè de quo dicatur, id quod de fluvio Teleboa fcripfit Xenophon, Μεγας μεν Β', καλος δε. Quàm eleganter hortum defcribit: فمن روضة غناء زخرف وشمها ومن جدول تسعي بها سعي اسود ومن اقحوان كالثغور موثر ومن زهر مثل عبقري وعسجد "Hortus autem fuit variis ornamentis diftinctus, "In quo tanquam ferpentes currebant rivi, "Et flores parthenii ficut nitidi puellarum dentes, "Aliique flores fplendebant tanquam pictæ veftes & aurum." & imbrem: اذا افتر من جون الغمايم بارته بكي الودق من خبت الاناعم وادته بدمع كان الربح ينثر لولوا علي خدّ روض سندسي حدايقه |