خزيدي چرا خاطر تيز من نترسيدي از تیغ خون ریز من "Liberalitatem vide regis iftius indigi! "Eloquitor; & à verbis veritatis munus debitum pete. "Non probum eft veritatem celare, "Et fidem abjectis fordibus fpargere. "Res quævis viliffima melior eft tali rege, Qui nec pietatem, nec mores, nec religionem habeat. "Intellectus non eft regi Mahmud, "Video enim animam ejus à beneficentiâ averfam. «Servi filius ad opus ingenuum nequit perduci, "Licèt pater fit multorum principum ; Caput improborum hominum efferre, "Perinde eft ac pulvere oculos afpergere; "Aut fuum filum incurvare, "Aut colubrum in finu alere. "Et fructûs omninò afferet acerbos. Quòd fi ovum cornicis, ex tenebris formatæ, "Ponas fub pavone horti cœleftis, "Et irritum faciet pavonis coeleftis laborem. *Fuit Sebectighin, Mahmudi pater, fervus Alpteghini, qui, fub regno Nahi Samani, exercitui Perfico præfuit. "Quòd fi viperam de viâ capias, "Et inter rofas eam facias requiefcere, "Si agas quodcunque animæ ejus placeat, "Quòd fi nocture pullum capiat horti cuftos, "Sedemque ejus noctu faciat rofæ fruticem, "Non inane redditur Vatis noftri dictum, "Præter nigrorem nihil reperies. "Mirum non eft, à pravis ingeniis prodire pravitatem: "Noctis nigredinem non licet exfecare. "A viri improbi filio nihil probi sperate, "Nam thiops lavatu non fit candidior. "O rerum omnium dominator, fi purà fuiffes indole, "In illâ doctrinæ viâ effes liberalis, "Audires ejufmodi effe poefeös dignitatem, "Secundum regum mores, veterefque confuetudines; "Non ita fortunas meas corrumperes, "Alio modo opus meum afpiceres. "O, rex Mahmud, arcium expugnator, "Si me non timeas, at Deum time. "Quare acre meum ingenium excitâfti? "Annon gladium meum fanguineum metuis?" CAPUT XVIII. الصفات SIVE De Defcriptionibus. RELIQUUM eft, ut de naturæ descriptioni❤ bus loquar; quo in genere, cùm omnes venuftiores poctæ, tum præcipuè florent Afiatici. Picturam ac poefin quafi forores effe perfpicuum eft; & mirum eft quantum fe mutuò juvent atque illuftrent. Notum eft Timanthem, cùm Iphigenia immolationem pingeret, & Græcos aftantes mœftiffimos feciffet, Agamemnonis faciem pallio obvolviffe; proptereà quòd incredibilem patris dolorem nullis coloribus poffet imitari. Quod infigne artificium ex verfibus illis Euripideis videtur fumpfiffe, ὡς δ' ἐσειδεν ̓Αγαμεμνων ἀναξ Επι σφαγήν τειχεσαν εἰς ἀλσος κόρην, Δάκρυα προηγεν, όμματων πεπλον προθεις. Cujus rei alia funt exempla quamplurima. Sed in reliquis poematum generibus modica eft inter pictores ac poetas cognatio, in hac, de quâ nunc loquor, funt valdè finitimi; nam poeta, cùm naturæ proprietates defcribat, lectiffimam quafi picturam ante oculos lectoris ponit: cujus rei exempla quædam fubjiciam. Quòd fi omnes rerum naturalium defcriptiones, quarum ex variis poetis fatis amplam comparavi fupellectilem, hoc loco velim exponere, abfurdè fanè faciam, & contra inftituti mei rationem. Sed nequeo me impetrare, quin unam atque alteram ex Græcis quibufdam fcriptoribus defcriptionem apponam; eoque libentius quod rariores fint, δε admodum pulchræ. Quàm jucunda eft pictura, quâ nympharum lusus in Oeneo defcribit * Charemon, tragicorum longè venuftiffimus! Εκειτο γαρ ή μεν λευκον εἰς σεληνόφως * Vide Athenæum, Lib. xiii. Ίων τε μελανοφυλλα συ/κλωσαι πέρα, * Πεπλων εις είδωλον ἐξομοργνυται. Quos versûs eleganter, ut femper, convertit Grotius, eam fibi vindicans in trimetris licentiam, quam Nævius, Accius, & veteres tragici fumpferunt: Alia jacebat candidas papillulas Femur oftendebat; arridente gratiâ Mihi fe imprimebat, fpem non adducens, Amor. Injectus rutilum folis imitatur jubar. Idem in Alphefibæá humanam pulchritudinem defcribit pulcherrimè: Και σώματος μεν ὄψις ἐξευγάζετα *Duo, qui fequuntur, versûs, Περσης δε θαλερος ευτραφεις αμαρακια Δείμωσι μαλακοις ἐξέτεινεν αυχενα, ad hanc Nympharum defcriptionem pertinere non arbitror; fed ad illam, de qua loquitur Athenæus, cùm dicit Charcmona in defcribendis floribus multum effe & copiofum. |