CAPUT XIII.

المراثي

SIVE

De Poefi Funebri.

DE Poefi luctuosâ ac funebri longo fermone differere, nec initiò propofui, nec neceffarium puto. Hujus autem poefeos duo funt

genera;

alterum, incitatum, breve, querulum: cujufmodi funt illi Alcmanis versûs,

* Καταθνάσκει, Κυθερεί, άβρος 'Αδωνις. τι κε θείμεν ;
Καίατυπίεσθε, κοραι, και κατερεικεσθε χιτώνας.

alterum, mæstum quidem, fed paullò fedatius, & laudationi finitimum. Hoc genus 'ExeloY alii vocant, alii 'Exɛystov, illud 'Iɑλɛμov, quod Latini Naniam feu Leffum appellant. Arabes

Hos versus Hephæftion Antifpafticos vocat. Mihi videntur iis pedibus, vel potiùs numeris, conftare, qui appellant 'Iwvixo; a=' Marcov, ut Horatiana illa,

Miferarum eft neque amori,

& quæ fequuntur.

مرثاة utrumque nominant qua قينة nam vox

Hebræi Lamentationem fignificant, apud illos Cantricem defignat.

Utriufque generis præclara exempla complectitur libri Hamafa pars fecunda; quæ tertio 'Avohoyas libro refpondet: fed in hoc loco de Meleagri, poetæ admodùm venufti, atque aliorum carminibus in hoc genere laudatiffimis, nihil necesse est multa loqui. Atqui non omittendum effe puto Eratofthenis elegans epigramma de Anaftafiæ cujufdam obitu :

*

Φευ, φευ, ἀμετρητων χαρίτων ἐας ἡδυ μαραίνει
Αμφι σοι ωμοφαγων χειμα το νερτερίων.
Και σε μεν ήρπασε τυμβος ἀπ' ἠελιωτιδος αίγλης,
Πεμπῖον ἐφ' ἑνδεκατῳ πικρον άγεσαν ἐτῶ
Σον δε ποσιν γενετην τε κακαις άλαωσεν άνίαις,
Οἷς πλεον γελιο λαμπες, ̓Αναςασιη.

Pulcherrima funt hoc in genere + Meleagri in Heliodoram, Platonis in Dionem, § Callimachi in Heraclitum, epigrammata flebilia; nec minùs perfecta Bionis in Adonidem, Mofchi in Bionem, Ovidii in Tibullum, elegiæ: & plena fuavitatis Horatii de morte Quintilii Ode. Sed hæc omnia funt notiffima: ad Afiaticos igitur veniamus ; qui cùm in reliquis poematum gene

* Antholog. lib. iii.

† Antholog. lib. iii.

Diog. Laert. in Platonis Vitâ.

§ Apud eundem in Vitâ Heracliti.

ribus, tum in hoc potiffimum eminent; quam rem exempla quædam illuftriorem reddent.

Sunt autem belliffimi, & cùm tranflatione venuftâ, tum jucundâ brevitate infignes, illi versûs, quos de obitu Nozâmi'l Molki compofuit poeta * Shabl o'ddoulah,

كان الوزير نظام الملك لولوة يتيمة صاغها الرحمن من شرف بدت فلم تعرف الايام قيمتها فردها غيرة منه الي الصدف

"Fuit Vizir Nozámo'l Molc margarita pre

tiofa, quam numen divinum ex ipsâ nobilitate formaverat.

Effulfit at pretium ejus ignorabat ætas; idcircò invidit eam Deus hominibus, & in concham leniter repofuit."

Quatuor hofce verficulos totidem hendecafyllabis converti:

Illuftris fuit Ille margarita,

Purâ luce nitens, colore puro;

Quam, gemmæ pretium latere queftus,

Concha reftituit Deus parenti.

Pervelim mihi contingat Ibni Zaiati elegiam videre, fanè flebiliter fcriptam de morte puellæ

* Abu'l Ferege, pag. 363.

formofiffimæ, quam perditè amaverat: hujus poematis unum diftichon citat Herbelotius, idque plenum tenerrimi affectûs,

يقول لي الخلان لو زرت قبرها فقلت فهل غير الغواد لها تبر

"Dicebant mihi fodales, fi fepulchrum amicæ vifitarem (curas meas aliquantulum

fore levatas),

"Dixi autem, An ideò aliud

tus habet fepulchrum?"

præter hoc

pec

Interdum tamen elatiùs fcribunt, quàm elegiæ fimplicitas pati videatur. Quàm animosè erumpit Amárah Al Yemani!

رمیت یا دهركت المجد بالشلل

وجيده بعد حسن الحلي بالعطل *

"O Fortuna, manum gloriæ exarefcere fecifti,

"Et collum ejus, post ornamentorum pulchritudinem, monilibus nudâfti."

Ecce autem poetam Perficum, qui totam naturam luctuofam pingit ob regis cujusdam magnifici interitum,

امروز شاها ملک جهان دل تنکست فیروزه چرخ هر زمان بر رنکست *

"Hodiè, O rex, totius naturæ pectus contrahitur;

"Et ætheris gemma cærulea identidem colorem mutat."

Quam fententiam in fimili argumento elatiffimè amplificat Abu Becr Al Dani *

,

وما حلّ بدر التم بعدك داره ولا اظهرت شمس الظهيرة مبسما تكال الحيا والريح شقت جيوبها عليك وناح الرعد باسمك معالما ومزق ثوب البرق واكتست الضحى حدادا وقام انجم الجو ماءتها يجيب بها الهام الصدي ولها لما اجاب القيان الطائر المترنها كان لم يكن نيها انيس ولا التقي بها الوفد جمعا والخميس عرمرما

"At poft te in domicilio luna plena non requiefcit, "Nec fplendidè ridet fol meridianus,

"Jam verò pluvia & ventus veftes fuas lacerant,

"Ob tui defiderium, & vocat tonitru nomen tuum notum,

، Et fcindit veftem fulgur, & induit meridies

"Ferrum, & ftellæ cœli conventum luctuofum conftituunt.

* Apud Ebn Khalicân,