Ad hanc fpeciem pertinent verfùs fpondaici, anapæfticis tempore æquales; cujufmodi est ille ab Ali, Mohammedis genero, † compofitus,

ان الدنيا قد غرتنا واستهوتنا واستلهتنا

In nēddūnyā | kād ghārrātnā | wastāhwātnā | wāstālhātnā. hoc eft ferè ad verbum,

Vitæ fplendor nos decepit, | nos oblectat, | nos delenit.

De Afiaticorum re metricâ vereor ne nimis loquaciter (cùm breviloquens effe inftituiffem) differuiffe videar; fed me à propofito abduxit argumenti varietas & copia. Exempla Arabica aut Perfica fubjungere nolui, ne potiùs eruditionem plus æquo curiofam oftentare, quàm lectoris aut delectationi aut utilitati confulere, viderer.

Eft autem ars metrica apud Arabes antiquiffima; tametfi enim princeps de eâ libellum contexuit Ferahidius, feculo poft fugam Mohammedis fecundo, tamen ante Mohammedem natum, & fortaffe à primâ gentis origine, poetas Arabia tulerat innumerabiles.

Atque in hoc loco de Hebræi carminis naturâ non alienum erit paucis differere; fiquidem ea eft linguæ Hebrææ cum Arabicâ cognatio, ea poefeos utriufque gentis cùm in imaginibus, tum in figuris, fimilitudo; ut nequeam mihi perfuadere, quin metra etiam Hebræa fuerint Arabicis perfimilia, nifi quòd Arabum verficuli fimiliter definant, veterum Hebræorum, non item; & hi quidem in eodem poemate diverfis carminum generibus ufi fuiffe videantur, quod Pindarum cæterofque Lyricos feciffe perfpicuum eft. Itaque analogiâ ductus quafdam poefeos Hebrææ regulas defcribere conabor, non eas quidem ut certas, fed ut probabiles tantùm proponens; neque enim fum nefcius plena effe errorum omnia, & in profundo demerfam latere Veritatem. Puto igitur eas fyllabas, quæ aut consonante, aut vocali, N,, quiefcente terminantur, ut ba bāl, bi, longas effe, quæ fecus, ut be, breves; fed in iis vocibus quæ

+ Vid. Clerici Profod. Arab. pag. 148.

vocalibus

vocalibus carent, tenendas autumo vocales Arabicas. Et quoniam Arabes dicunt ¿nāfsī, anima mea, eodem modo vocem Hebræorum nafsi efferre non abfurdum videtur; utrum verò Hebræi nafson pro nafs dixerint, ut in verfibus metiendis Arabes, id certè neminem unquam : fciturum arbitror.

Ex quibus pæonas, epitritos, & reliquos, ut vocantur, numeros, facillimum erit componere. Equidem fatis accuratè obfervavi Jobi poematis caput octavum & vicefimum, Solomonis carmen, unum atque alterum Pfalmum, Jeremiæ nvdíav, Mofis & Debora carmina, & Davidis in obitum Sauli & Jonathani elegiam, (in qua bacchius propè fingula difticha claudere videtur,) & in iis omnibus perfpicuam vidi cum metris Arabicis affinitatem. Age, legat quivis plures verfùs Arabicos,

ان اتود الجيش واحمل رايتي للجيش يقدمهم کهي اصيد *

ليث يغامر الطعان كانها يقم الرجال فنيق ملبن *

& deinceps totidem Hebræos †.

+ Job iv. 10, II.

שאנת

Fufca fum, at formosa, Solymitides,

Tanquam tentoria Kedari, tanquam aulaa Solomonis.

primum verficulum ad fpeciem fecundam pertinere arbitror, ut

hi enim verfùs in ultimâ fede (ut dictum eft) recipiunt anapæftum. Quod attinet ad Pfalmum undecimum & centefimum, quem jam expofuerunt duo eruditiffimi viri, † alter feriò & fatis infelicitèr, ‡ alter facetè & sigwvxus equidem eundem infpexi, & nullus dubito, quin finguli verficuli ad unam vel alteram harum fedecim fpecierum referri facillimè poffint. Sic verfus octavus,

purus eft bacchiacus, excepto, in fecundâ fede, iambo, qui pes, ut fuprà dixi, in hac fpecie locum habet. Sed huic quæftioni, fine infinito labore,

+ Vide Harii Pfalmos.

Vide Metricæ Harianæ Confutationem Prælect. de Sacrâ Poesi subjectam.

& fum

& fummo otio, quod mihi minimè fuppetit, fatisfacere non potero: fufficiet fontem aperuiffe, & novam rei metricæ Hebræorum investigandæ viam quafi digito monstrâsse.

Nec verò affirmare audeo (quo nihil arrogantius) Hebræi carminis naturam, quæ cæteros latuit, mihi foli innotefcere. Quid enim, poft inutiles tot doctiffimorum hominum conatûs, effecturum me confidam? aut cur me pervenire poffe fperem ad illud littus, ubi tot fcriptores admirabiles naufragium paffi funt? Id folum innuere volui, cùm linguæ Hebræa atque Arabica forores germanæ fint, verifimillimum effe eas, fi quando iis poeticè loqui contigerit, iifdem numeris ac pedibus, & iifdem ferè metrorum generibus ufas fuiffe. Ac fi cui verfûs ifti antispastici, pæonici, aliique, folutæ orationi fimiliores effe videantur, is in mentem revocet, iifdem metris ufos effe poetas eos, qui augixoì à Græcis appellantur, & " quos, ut in Oratore ait M. Tullius, cùm cantu fpoliaveris, "nuda pœnè remanet oratio." Quod fi quis hujufmodi verficulos neget effe poeticos, eidem non videbitur Pindarus aut Bacchylides poeta.

His pofitis, fine quibus ea, quæ fequuntur, intelligi nullo modo poterunt, ad amœniora tandem poefeos Afiaticæ fpatia veniamus.

CAPUT

CAPUT III.

القصيدة

SIVE

De Idyllio Arabico.

PERANTIQUUM & præcipuè Arabibus excultum poematis genus

est, quod öö kasida vocatur. Quod ad kasidæ formam attinet, primi verficuli fimiliter definunt, & deinde per totum poema verfûs pares fimilibus fonis terminantur: debet autem poema modicæ effe magnitudinis; rarò enim aut plura quàm centum difticha complectitur, aut pauciora quàm viginti : funt tamen nonnulla quæ feptem tantùm continent, velut † illud de laudibus collegii cujufdam, cui præfuit vir eximiè doctus, Abu Hanifa.

فلها به فضل علي الاقران

ما بان في الاغصان فضل البان * قد انبت الرحيم في محرابها زهراً كدّر قلايد العقيان * فكانه كسري انوشیروان قد وضعوا عليه التاج في الايوان لو لم تبت وابو حنيفة شيخها ما شبهت بشقايق النعمان *

خير يطوف بمصر بحر علومه كان الناس في الطوفان

حتي

*

+ Shecardan, cap. v.

يشني