Page images
PDF
EPUB

Ac nemo ferè eft, qui nefciat plurima poëfeos ornamenta ex imaginibus rerum naturalium derivari: maximam autem Perfidis partem, totamque eam Arabiam, quæ eft à veteribus primùm Felix nominata, feraciffimas regiones, ac deliciarum omnium abundantiffimas, effe fcimus.

Arabia verò ea, quæ Deferta vocatur, rerum earum plena est, ex quibus formidinis ac terroris depromantur imagines, quæque adeò ad elationem dicendi fint longè omnium aptiffimæ: fæpe igitur in Arabum antiquorum carminibus, heroes inducuntur incedentes

-Viâ altâ atque arduâ

Per fpeluncas faxis ftructas, afperis, pendentibus,
Maximis; ubi rigida conftat craffa caligo.

Ob has præcipuè naturæ proprietates, & ob hanc vivendi confuetudinem, Arabas Perfafque imaginibus, tum venuftis tum etiam elatis, abundare arbitror, ideòque poeticam, quæ his imaginibus potiffimùm conftat, ftudiofiffimè colere.

Hoc argumentum ad reliquas etiam gentes Afiaticas transferri poteft, quarum fcilicet ulla ad nos pervenit cognitio: fed juvat opinionem noftram exemplis illuftrare, & pauca de Sinenfium, Indorum, Tartarorum, aliorumque, poesi antè dicere, quàm ad Arabum fylvas, & uberrimos Perfarum hortos, accefferimus.

In Sinenfium linguâ, quæ, fi magno fcriptorum gregi* fides habenda fit, eft omnium copiofiffima, volumen extat pervetuftum, quod partes complectitur quinque, & Shi king vocatur: trecentas hic liber Odas continet de moribus, officiis, virtutibus; quæ eximiam habere dicuntur nu

* Du Halde. Fourmont. Couplet. &c.

merorum

[ocr errors]
[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

merorum dulcedinem, imaginum venuftatem. Una ex his Odis, quæ mihi valdè arrifit, citatur à Confucio, Platone illo, fi ita dicere liceat, Sinenfium ; cujus* opera graviffima Oxonii affervantur. Carmen ipfum, Latinis verfibus utcunque redditum, libet fubjungere: verba Sinica, & verfionem fidam, feparatim addamus neceffe eft, propter novas literarum formas, quas æneæ tabulæ incidendas curavimus.

Vides ut agros dulcè gemmatos lavet

Argenteus rivi latex;

Virides ut aura ftridulo modulamine

Arundines interstrepat!

Sic, fic amono cincte virtutum choro,
Princeps, amabiliter nites.

Ut maximo labore, & arte maximâ
Effingit artifex ebur,

Sic ad benignitatem amica civium

Blandè figuras pectora.

Ut delicata gemmulam expolit manus
Fulgore lucentem aureo,

Sic civitatem mitium gaudes tuam.
Örnare morum lumine.

O quàm verenda micat in oculis lenitas!
Minantur & rident fimul;

O quanta pulchro dignitas vultu patet,
Et quantus inceffu decor!

Scilicet amono, cincte virtutum choro,
Princeps, amabiliter nites..

[blocks in formation]

Egregium hoc eft vetuftatis monumentum; floruit enim princeps, qui à poetâ Sinico laudatur, circiter octingentos ante Chriftum annos docet

* In Archiv. Bodl. A. 1. fol, 7. P. 2.

+ Vid. Coupleti Scient. Sin. pag. 10. porrò,

porrò, fimilitudinibus à fculptore eboris, & gemmarum politore ductis, quàm remoto feculo gens ea ingeniofiffima elegantiores artes coluerit.

Nec pauciora in fermone Indico fcripta funt poemata *; fed Indi recentiores, poft Mogolorum duvassav à Timuri nepotibus inftauratam, Perficè omninò fcribunt, ideoque funt Perfis fubjungendi. Dicendi genere utuntur elato & magnifico, vel potius abutuntur; quod ex verfibus quibufdam (licèt fubinfulfis) intelligere poffumus, quos contexuit Indus quidam, ex illorum ordine qui Bramanes appellantur. Hic enim, fingularis cùm dignitatis tum eruditionis virum laudare inftituens, carmen compofuit; quo patronum in coelum effert, & verbis hifce tumidis ac ridiculis alloquitur:

Utcunque celeris terga fonipedis premas,
Agitata fubitò terra contremiscere ;
Octoque elephantes, vafta mundi columina,
Sub impetu afcendentis incurvefcere.

Aftabat tum fortè, cùm hæc recitarentur, Bernierus medicus +, vir in primis doctus, & jucundus fcriptor, qui illo tempore commorabatur in India. Is, infulfam hominis irridens adulationem, dixit in aurem Principi, quo utebatur perfamiliariter, "Cave igitur fæpiùs equum confcendas, "princeps, ne miferi populi tam crebris terræ motibus peffimè multen"tur." Tum ille comiter, "Ob hanc rem, inquit, in lecticâ plerumque vehi foleo."

[ocr errors]

Qualis tamen fuerit veterum Indorum, in regione Coromandelicâ habitantium, poesis, planè nefcimus. Extat certè quidem vetuftiffimus liber Indicus, per totam Afiam collaudatus, quem Arabes Calila wa Demna

Vid. Catal. MSS. in Bibl. Reg. Parif. in quâ etiam Carminum Sinicorum Shi king fervatur exemplar.

+ Vid. Bernieri de Statu Imperii Mogalici Librum. + Lecticâ) Indoftanicè &ų vulgò Palanquin.

vocant,

« PreviousContinue »